İnsani felaketin derinleştiği Gazze yeni bir coğrafi değişime sürükleniyor

2025-11-19 17:05

Gazze Şeridi’ndeki insani ve siyasi durum benzeri görülmemiş bir şekilde gün geçtikçe daha kötüleşiyor. Birleşmiş Milletler ve uluslararası kuruluşlar, hızla büyüyen bir insani felaket konusunda uyarırken, sahadaki siyasi gelişmeler ise Gazze Şeridi’nin fiili olarak bölünmesine yol açabilecek coğrafi değişikliklere işaret ediyor.

İnsani felaket derinleşiyor

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA), yağmur ve soğukların artmasıyla yüz binlerce yerinden edilmiş kişinin koşullarının tehlikeli biçimde kötüleştiği konusunda uyardı. Binlerce ailenin artık gerçek bir barınağı olmadığı, rüzgâr ve yağmura karşı koruma sağlamayan yıpranmış çadırlara sığındığı belirtildi.

Ajansın açıklamasına göre, barınma ve temel insani ihtiyaçlara yönelik acil talepler hızla artıyor; mevcut imkânların yetersiz olduğu belirtiliyor. Çadırların su altında kalması ve çökme riski, evlerini kaybeden sivillerin hayatını tehdit ediyor. UNRWA, yardım girişlerine yönelik kısıtlamaların krizi derinleştirdiğini ve özellikle kış şartlarının ağırlaşmasının durumu daha da kritik hâle getirdiğini vurguladı.

Gazze’nin bölünmesi endişeleri

İnsani krizin yanı sıra, İsrail’den sızan ve Gazze içinde “sarı hat” olarak adlandırılan bölgenin gerisinde yeniden inşa planlarını konu alan bilgiler ciddi endişelere yol açtı. İsrail kontrolündeki bölgeleri içeren bu planlar, Mısır ve uluslararası çevrelerde, bu hattın zamanla fiilî bir ayırıcı sınıra dönüşerek Gazze’nin ikiye bölünmesine neden olabileceği yönünde uyarılara neden oldu.

Analistler, İsrail’in Şarm el-Şeyh Anlaşması’nın ikinci aşamasına geçişi engellediğini, yeniden imarı ise “Hamas’ın silahsızlandırılması” şartına bağladığını belirtiyor. Gözlemciler, anlaşmanın birinci aşamasının kalıcı bir duruma dönüşmesinden endişe ediyor.

ABD'nin karar tasarısı

Bu gelişmelerin gölgesinde, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin Gazze’de geçici uluslararası bir güç kurulmasına yönelik ABD tarafından sunulan karar tasarısını oylamaya hazırlandığı bildiriliyor. Tasarı, ateşkesin izlenmesi, yardımların kolaylaştırılması ve yeniden imar sürecinin hazırlıkları için uluslararası bir “geçiş barış konseyi” oluşturulmasını öngörüyor.

Mısır, bu sürecin başarısının ABD’nin baskıyı sürdürmesine ve geçici bir Filistin yönetiminin kurulmasına destek verilmesine bağlı olduğunu ifade ediyor. Bu adımın, Filistin Yönetimi’nin sorumluluğu yeniden üstlenmesinin önünü açması bekleniyor.

Artan anlaşmazlıklar

Washington ile Tel Aviv arasında Gazze’nin geleceğine dair belirgin görüş ayrılıkları bulunuyor. Kaynaklara göre ABD, silahsızlandırma dosyasında ilerleme sağlanamamasına rağmen yeniden imara başlama ihtimalini değerlendiriyor. Buna karşılık İsrail, tasarının Güvenlik Konseyi’nde başarısız olması hâlinde askeri operasyonlara yeniden başlama tehdidinde bulunuyor.

Uluslararası raporlar, Gazze’nin “yeşil bölgeler” (İsrail kontrolü altında ve yeniden imara açık alanlar) ve “kırmızı bölgeler” (Hamas kontrolündeki alanlar) olarak bölünmesini öngören önerilerin tartışıldığını ortaya koyuyor. Bu durum, İsrail’in niyetleri hakkında yeni soru işaretleri doğuruyor.

Kötüleşen insani tablo, giderek daha da karmaşık ve belirsizleşen siyasi süreçle kesişiyor; Gazze’deki geçiş döneminin muğlak çerçevesi çizilirken, yerinden edilenlerin acıları uluslararası girişimlerle aynı anda ilerliyor. Devam eden baskılar, bölgesel ayrışmalar ve yeni bir gerçekliğin dayatılmasına dair kaygılar karşısında, Gazze halkı birbiri ardına gelen ağır krizlerle mücadele etmeye devam ediyor. Gazze’yi gerçek bir çözüme götürecek adımlar ise hâlâ ufukta belirsizliğini koruyor.

العودة إلى الأعلى