Hz. Hüseyin’in (a.s) kıyamı, çeşitli manevi, eğitimsel, ahlaki, kültürel ve reformist özelliklerle nitelendirilmiştir. Her çağ ve dönemin koşulları ışığında Kerbela olayının yeniden okunması, Hz. Hüseyin’in (a.s) kıyamının yeni boyutlarına ışık tutmaktadır.

Cennet Gençlerinin Efendisi Hz. Hüseyin’in (a.s) Kerbela olayı, tüm insanlık için rehberlik, nasihat, yönlendirme, hikmet, batılla uzlaşmama ve özellikle de iki taraf arasındaki dengesiz gücün bilmesine rağmen kötü ve sapkın tarafa karşı koymak, kıyam etmek ve devrim yapmak gibi çeşitli mesajları içerisinde barındırmaktadır. İmam Hüseyin’in imanına, Kur’an, Hz. Peygamber (s.a.a) ve babası Hz. Ali’nin (a.s) öğretilerine olan sarsılmaz inancı, onu sessiz kalmaktan alıkoymuş, bu sayede devrimin temelleri bir araya gelerek, Yezid'in temsil ettiği batıl ve onun peşinden giden sapkın ve yozlaşmışlara karşı kıyam edilmiştir.

Hz. Hüseyin’in (a.s) ayrıcalığına Kur’an’da pek çok yerde işaret edilmiştir. Bunlardan bazıları şöyle;

Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla

·       {De ki: Buna karşılık sizden o yakınlarımı (Ehlibeyt’imi) sevmekten başka bir karşılık istemem.} Şura 23

·       {Ey İman edenler! Allah'tan korkun ve doğrularla beraber olun} Tevbe 119

·       {Kuşkusuz Allah, yalnızca siz Ehlibeyt'ten her türlü pisliği gidermek ve sizi tertemiz yapmak istiyor.} Ahzab 33

Kur’an-ı Kerîm’deki ilahi hitapta övgü ve beraberlik (velayet) çağrısı ile birlikte yer alan bu tathir (tertemiz yapmak) ve mukaddesat, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.a), İmam Ali (a.s), İmam Hasan (a.s), Hz. Hüseyin (a.s) ve Hz. Fatıma Zehra'dan (s.a) oluşan Ehlibeyt’e özgüdür.

Buradan hareketle, Hz. Hüseyin'in reformu, devrimi ve ikna edici kıyamı ve özellikle de ölümsüz Kerbela olayı, tarih boyunca her zaman var olan hak ve batıl arasındaki çatışmanın köklerini temsil ediyor. Hicri 61 yılından günümüze kadar gelen bu mukaddes destan, her din ve inançtan devrimci ve reformcunun ilham aldığı, hak ve batıl cephesi arasındaki mücadeleyi temsil etmektedir. Bu reform, sosyal adalet ve insanoğlunu yöneticilerin köleliğinden kurtarmaya yönelik bir çağrıdır.

Bu nedenle her dönemde ve kültürden yazar ve düşünürlerin, Hz. Hüseyin’in (a.s) kıyamı ve devriminde ders çıkardıklarını, her dönemdeki şairlerin Kerbela olayından ilham alarak ölüşüz şiirler yazdıklarını görüyoruz. 

“Kerbela’nın İkna Gücü” kitabı

Bu bağlamda, El-Varşa Kültür Evi tarafından geçtiğimiz Şubat ayında yayınlanan, Ali Muhammad Kazım el-Bedri imzalı Kerbela’da İkna isimli kitap, dört ana başlıkta bu meseleyi özetlemektedir. Bu başlıklardan ilki; ikna kavramının tanımsal yapısı, ikincisi; Kerbela’daki hitap ve ikna stratejileri, üçüncüsü; Kerbela’daki ikna örnekleri, sonuncusu ise; Kerbela’nın güzelliği ve ikna konularını ele almaktadır.

Kuşkusuz İmam Hüseyin’in (a.s) destanının her dönem ve çağda yeniden okunması, bu kıyamın gözden kaçan önemli noktalarını aydınlatacaktır. Çünkü Kerbela olayı, sadece bulunduğu dönemi bağlayan ve tarihin sayfalarına gömülen bir olay değil, Hz. Peygamber Efendimizin (s.a.a) Müslümanlara veli olarak tayin ettiği Hz. Ali’nin hak yolunu takip edenler ile Emevilerin küfür, şirk ve sapkınlık yolunu takip edenler arasında meydana gelmiş tarihi bir dönüm noktasıdır.

Hz. Hüseyin (a.s) Türbesi’nin Kültür ve Düşünce İşleri tarafından çıkarılan bu kitap, İmam Hüseyin destanının hitabet stratejilerine göre tarihsel gerçeği destekleyecek çıkarımları gözler önüne sermektedir.

Araştırmacı Ali Bedri'nin Kerbela’da İkna kitabında vurguladığı bazı hususlar şöyle;

·       Ölümsüz Kerbela Destanı insanlık tarihinde en yüce ve kutsal İslami devrimlerin dönüm noktasını oluşturmaktadır. Kerbela olayının taşıdığı anlamlar, hedefler ve yöntemler sayesinde insanlık yaşamı boyunca olaylar ve savaşlarla dolup taşan zamanın kıvrımlarından sonsuzluğu yakalamayı başarmıştır. (Mukaddime bölümü sayfa 12)

·       İkna aracı, mesajı alıcıya ileten kanal veya yöntem anlamına gelir. İkna etmenin başarısı, mesajın içeriğini çeşitli araçlarla aktarma gücü ile alıcının davranışını değiştirmek veya düzenlemektir. (Sayfa26)

·       Hem ruhani önder, hem savaş meydanında bir komutan hem de düşünce lideri olan İmam Hüseyin’in (a.s) Kerbela’daki başkaldırısı, bir anda gerçekleşmedi. Aksine, düşünce, ekonomi ve politikadaki çelişkilerin, tutarsızlıkların ve farklılıkların birikimi olan sıralı olayların ardından gerçekleşti. (Sayfa 96)

·       Kerbela olayı, acı dolu ve üzücü unsurlarının yanı sıra, olayın yönetimindeki hassasiyet ve ustalık sayesinde farklı unsurları da içermektedir. Bu durum, olayın sürekli hatırlanmasını sağlayan ve devrimin hedeflerini koruma ve sürdürme konusunda katkıda bulunan bilinç ve ikna gücüne sahip olmasını sağlamıştır. (Sayfa 228)

Yazı: Sabah Muhsin Kazım

Çeviri: Merve Soydaş Gök