Müslümanlar her yıl Ramazan ayında Allah-u Teâla’nın emri gereği gündüzleri yemek, içmek ve orucu bozacak diğer şeylerden uzak durur, akşam ezanıyla birlikte oruçlarını açarlar. Bu ay, insanı Allah’a yaklaştıran ibadetler ve paylaşmayı teşvik eden İslami gelenekler nedeniyle Müslümanlar için özel bir konuma sahiptir.

Hicri takvime göre mübarek üç aylardan ikinci olan Şaban ayından sonra gelen Ramazan ayı, dokuzuncu aydır. Kameri ayın girişini gösteren hilalin görünmesiyle başlayıp biter.

Ramazan ayı, tıpkı diğer kameri aylar gibi 29 veya 30 gün sürer. Yeni kameri ayın başlangıcı olan hilalin görünmesiyle, Ramazan ayı sona erer. Ramazan ayının bitimiyle Şevval ayı girer ve Müslümanlar, bu mukaddes ayı tamamlamanın coşkusuyla Ramazan Bayramını kutlar.

Ramazan ayı, şahit olduğu olaylar nedeniyle Müslümanların tarihi ve kültürel mirasında belki en özel yere sahiptir. Bu olaylardan en önemlisi ise kuşkusuz bu ayda, Kur'an-ı Kerîm’in Levh-i Mahfuz’dan dünyaya nüzulü gerçekleşmiştir. Ramazan’ın son gecelerinde gizli olan Kadir gecesi ise, Müminler için bin aydan daha hayırlı olduğu için büyük öneme sahiptir.

Ramazan ayı ayrıca Müslümanlar arasında çok sayıda dini gelenek, görenek ve ritüellerle daha da güzelleştirilir. Örneğin Ramazan’da iftar yemeğine misafir davet edilmesi ya da ihtiyaç sahibi kişilere sadaka verilmesi Ramazan’ın en güzel geleneklerindendir.

Kur’an-ı Kerîm’de Ramazan ayı

Bu ay, Kur’an-ı Kerîm’de şu ayet-i kerime ile zikredilir:

“Ramazan ayı (o sayılı günleri içerir) ki, onda Kur'ân, insanlara yol gösterici, hidayetin ve hakkı batıldan ayırmanın açık delilleri olarak indirilmiştir. Öyleyse sizden bu ayı idrak eden (bu ayda seferde olmayıp da mukim olan), onu oruç tutsun. Hasta veya yolculukta olan ise, (o günlerin sayısınca) diğer günlerde oruç tutsun. Allah size kolaylık ister, zorluk istemez; bir de sayıyı tamamlamanız ve size yol göstermesine karşılık Allah'ı ululamanız için (bu hükmü koymuştur). (Hastalık ve yolculuk günlerinin yerine diğer günlerde oruç tutmayı emretmiştir.) Umulur ki şükredersiniz.”

İslami kaynaklar, Müslümanlara oruç tutmanın ilk kez hicretin ikinci yılında, yani MS 624 yılında emrolunduğunu belirtmektedir.

Çeviri: Merve Soydaş Gök