Batı ülkelerindeki Müslüman topluluklar, onlarca yıldır Vahhablik, Selefilik gibi İslam’ı aşırılık, şiddet, savaş ve yıkım ile özdeştirmeye çalışan mezheplerin aksine iyiliğe, sevgiye ve hoşgörüye çağrı yapan İslami kavramlara ışık tutan yapıcı bir sosyal entegrasyon sürecinde olumlu bir rol üstlenmeye çalışıyor.

Bu yazı dizimizde, Fransa, İngiltere, İsveç, Hollanda ve Amerika gibi ülkelerde yaşayan Müslüman toplulukların uzun yıllardır yaşadıkları önemli olaylar ve geçirdikleri aşamaların bir kısmına ışık tutmaya çalışacağız. Bu bölümde Fransa’daki Müslümanlara değineceğiz.

Fransa’da ikinci din olarak kabul edilen İslam, 5 milyon Müslüman’ın olduğu ülkede nüfusa oranla %8’i aşıyor. Medya ve Özgürlük yasası vatandaşların etnik, dini ya da felsefi aidiyetlerine göre sayılmasını yasakladığı için, bu rakamlar resmi ya da kesin değildir. Sadece bilim insanları ve sosyologların verdiği istatistiksel rakamlardır.

Fransa 1905 yılından bu yana dini olmayan bir ülkedir. Dinlerin hiçbirini tanımaz ama aynı zamanda düşmanlık gütmez. Anayasası ikinci maddede “Laik bir cumhuriyet olmakla birlikte tüm dinlere saygılı” olarak tanımlamaktadır.

Teorik ve yasal olarak İslam, Fransa'da tüm dinler gibi ele alınıyor. Fransız Devrimi'nden önce ülkenin en büyük kızı olarak tanımlanan Katoliklik buna dahildir. Bu eşit yaklaşım birçok yasada yer alıyor olsa da günlük yaşamda durum böyle değildir. Siyasi gerekçelerle durum bazen az, bazen çok değişiklik göstermektedir. Fransa’da İslam ile ilgili olaylar, yerel ve küresel gündeme göre dalgalanmaktadır.

İslam’ın Fransa’ya gelişi

Müslümanlar tarih boyunca iki aşamada Fransa'ya yerleşmişlerdir. Bunlardan biri göç yoluyla, diğeri ise komşu Endülüs Müslümanlarının yerlerinden edilmesi ile gerçekleşmiştir. İlk aşama miladi sekizinci yüzyıldan on beşinci yüzyıla kadar uzanmaktadır. İkinci aşama ise, İkinci aşama ise 20. yüzyılın başındaki Birinci Dünya Savaşı'ndan başlayarak günümüze kadar gelmektedir.

Günümüzdeki İslam

İslam, 1960’lı yıllardan bu yana Fransa’da ikinci din haline gelmiştir. İslam, Katoliklikten hemen sonra, Protestanlık ve Yahudilikten önce ülkede yaygındır. Müslümanlar, Fransa'nın hem şehirlerine hem de kırsal bölgelerine yayılmıştır.

Fransa'daki Müslümanların Hakları

Üç milyondan fazla Müslüman Fransız vatandaşlığına sahiptir. Bu Müslümanlar, en azından yasal olarak tüm vatandaşlık haklarından yararlanmakta ve tüm Fransızlarla aynı konuma sahiptirler. Müslümanlar arasında bakanlar, danışmanlar ve Senato üyeleri vardır. Ancak sayıları nüfus yüzdelerine göre çok azdır.

Aşırıcılığı ve şiddeti teşvik eden kişi ve kuruluşların ayrıştırılması ve toplumdan izole edilmesi, Aksine, barış, iyilik ve hoşgörü çağrısında bulunan Müslümanların karşılaştığı zorluklardan biridir.

Müslüman dernekler ve gruplar arasında yaşanan anlaşmazlıklar, İslam’ın hoşgörüye dayalı değerleri hakkında gençlerin cehaleti ve Müslüman çocukların sağlam dini temeller üzerine yetiştirilememesi gibi konular Fransa’daki Müslümanların yaşadığı sorunlardan bazılarıdır.

Alıntı

Çeviri: Merve Soydaş Gök